عملگرها و علائم

عملگر لاتين	علامت	تعريف	مثال
And	و	چنانچه بين دو کلمه يا بيشتر قرار گيرد، دقيقا مدارکي را جستجو مي نمايد که اين دو کلمه را شامل شوند . بديهي است، چنانچه حتي يکي از کلمات مورد جستجو در بين مدارک موجود در پايگاه، وجود نداشته باشد، هيچ مدرکي جستجو نمي شود .	پديدآور: محمدAnd علي مدارکي که درفيلد " پديدآور" آنها عينا کلمات محمد و علي وارد شده باشد‏.
		"فاصله"به منزله And است.
OR	يا	چنانچه بين دو کلمه يا بيشتر قرار گيرد، مدارکي را جستجو مي نمايد که يا تمامي کلمات را به طور همزمان در نوع فيلد تعيين شده داشته باشد يا حداقل يکي از آن کلمات موجود باشد .	پديدآور: محمدORعلي مدارکي که درفيلد " پديد آور" آنها‏ عينا کلمات محمد و علي استفاده شده باشد ، ويا حداقل يکي از کلمات محمد و يا علي درفيلد " پديدآور" استفاده ‏شده باشد.
		علامت جايگزيني مورد استفاده + مي باشد.
Not	به جز	چنانچه بين دو کلمه قرار گيرد، با تعيين نوع فيلد، مدارکي را جستجو مي نمايد که عيناً کلمه اول موجود باشد ‏و کلمه دوم موجود نباشد .	پديدآور: محمدNot علي مدارکي که درفيلد " پديدآور" آنها کلمه محمد استفاده شده است و به هيچ وجه کلمه علي وجود ندارد.‏‏
		علامت جايگزيني مورد استفاده – مي باشد .
double quotation	" "	چنانچه کلمه يا عبارتي در علامت " " قرار گيرد، دقيقا" عبارت درج شده جستجو مي شود.	پديدآور : "محمد علي" مدارکي که درفيلد پديدآور آنها دقيقا کلمه محمد علي وجود دارد‏.
symbol	؟	چنانچه علامت ؟ بين کلمه قرارگيرد، فقط يک کاراکتر، جايگزين آن خواهد شد. لذا کلمه قابل جستجو با هر کاراکتر موجودي که در سيستم وجود دارد، جستجو مي شود.	پديدآور: سي؟ا مدارکي که درفيلد "پديدآور" آنها کلماتي از قبيل : سينا – سيما – سيبا.... وجود دارد.‏
symbol	*	چنانچه علامت * آخر يک کلمه درج شود، کلمه مورد نظر به همراه عبارت بعد از آن جستجو مي شود.‏	پديدآور: محمد* مدارکي که درفيلد " پديدآور" آنها کلمه محمد با هرگونه پسوند و يا کلمات ديگر وجود دارد ، از قبيل: ‏محمدي- محمدپور.‏..
symbol	*	چنانچه علامت * بين يک کلمه آمده باشد، n کاراکتر جايگزين آن خواهد شد. لذا کلمه قابل جستجو با n کاراکتر موجودي که در سيستم وجود دارد، جستجو مي شود.	پديدآور: محم*د مدارکي که در فيلد " پديدآور" آنها کلماتي از قبيل : محمد – محمود ... وجود دارد.
		علائم و عملگرهاي مذکور به عنوان کاراکتر اول استفاده نمي شوند.

مرور

"مرور" امکان استفاده از بانک واژگان را با املای صحیح و قابل شناسایی برای موتور جستجو، در اختیار کاربر قرار می دهد.

1. نوع فيلد جستجو را اعم از ( عنوان، ناشر، پديدآور...) تعيين نماييد.

2. شرط موجودی را مشخص نمایید.

• همه پایگاه ها : کل مجموعه اعم از کتابشناسي ملي و موجودي کتابخانه ملي است.

• موجودي کتابشناسي ملي : مدارکي که در پايگاه اطلاعاتي کتابشناسی ملي ایران ورود اطلاعات شده است ، ولي الزاما در کتابخانه ملي موجود نيست.

• موجودي کتابخانه ملي : مدارکي که الزاما در کتابخانه ملي، به صورت فيزيکي موجود است .

3. واژه را با توجه به اولين شناسه آن در جايگاه جستجو، درج نماييد.

4. با درج اولين کاراکتر از کلمه مورد نظر و کلیک کلید "مرور"، کليه رکوردهايي که با اولين کاراکتر درج شده ، آغاز مي شوند ، در ليست مشاهده مي شوند. لازم به ذکر است ، تعداد کلمه مورد نظر در سيستم نيز قابل مشاهده است.

5. از ليست نتايج مرور، نتيجه مورد نظر را انتخاب و  کلید "افزودن به لیست" را کلیک نمایید. در اين حالت نتيجه مورد نظر به ‏ليست "نتايج منتخب" منتقل مي شود.‏

6. در صورت نياز مرور جديدي را تا مرحله رسيدن به نتيجه منتخب ، آغاز نماييد. سپس نتايج منتخب را از طريق یکی از عملگرهاي ( و - يا ) ترکیب نمایید.

7. به منظور محدود کردن جستجو به فيلدهاي : نوع مدرک ، محل نگهداري ، نوع رکورد ، زبان ، تقويم ، سطح کتابشناختي ، سطح کدگذاري ، سال نشر و محدوده زماني سال نشر از کليد "جستجو محدود به" استفاده نماييد.

8.کليد "جستجو" را کليک نماييد.

• در صورت نياز پس از انتخاب، با کليک کردن کليد ‏‎"‎حذف از ليست" نتيجه مورد نظر را از ليست "نتايج ‏منتخب" حذف نماييد.‏

• به منظور بازگرداندن پنجره به حالت اوليه و خالي کردن کليه فيلدها کليد "پاک کن" را کليک نماييد.

جستجوي ساده

 در "جستجوی ساده" ساده ترین ابزارهای جستجو به منظور فراهم آوردن امکان بازیابی با حداقل دانش اطلاعاتی نسبت به اصول جستجو، پیش بینی شده است.

1. نوع فيلد جستجو را اعم از ( عنوان، ناشر، پديدآور...) تعيين نماييد.

2. شرط موجودی را مشخص نمایید.

• همه پایگاه ها : کل مجموعه اعم از کتابشناسي ملي و موجودي کتابخانه ملي است.

• موجودي کتابشناسي ملي : مدارکي که در پايگاه اطلاعاتي کتابشناسی ملي ایران ورود اطلاعات شده است ، ولي الزاما در کتابخانه ملي موجود نيست.

• موجودي کتابخانه ملي : مدارکي که الزاما در کتابخانه ملي، به صورت فيزيکي موجود است .

3. واژه قابل جستجو را در قسمت "مورد جستجو" درج نماييد.

4. پس از درج واژه مورد نظر به منظور تخصصي کردن جستجو و کاهش ريزش کاذب از عملگرها استفاده ‏نماييد.‏‎ ‎

5. به منظور محدود کردن جستجو به فيلدهاي : نوع مدرک ، محل نگهداري ، نوع رکورد ، زبان ، تقويم ، سطح کتابشناختي ، سطح کدگذاري ، سال نشر و محدوده زماني سال نشر از کليد "جستجو محدود به" استفاده نماييد.

6. کليد "جستجو" را کليک نماييد.

• به منظور پاک کردن مورد جستجو، کليد "پاک کن" را کليک نماييد.

موجودی

از آنجا که اطلاعات کتابشناسی کلیه مدارک در کتابخانه ملی وجود دارد، صرف بازیابی اطلاعات، به منزله موجودیت آن کتاب در کتابخانه ملی نمی باشد. از این رو استناد به بانک موجودی کتابخانه کاربر را هدایت می کند.

1.پس از انجام استراتژی جستجو و بررسی موارد بازیابی شده، مدرک مورد نظر را انتخاب و روی عنوان، کلیک نمایید.

• در این حالت امکان مشاهده اطلاعات مدرک با دو فرمت برچسبی و تگ فراهم می شود.

2. کلید موجودی را کلیک نمایید.

• در این حالت امکان مشاهده اطلاعات موجودی مدرک اعم از (محل نگهداری، جلد، نسخه، شماره ثبت، شماره بازیابی و وضعیت امانت)  فراهم می شود.

• در صورتی که مدرک دارای موجودی نباشد و فقط اطلاعات کتابشناسی آن وجود داشته باشد، پیغام مناسب ظاهر می شود.

جستجوي پيشرفته

 با توجه به چند بعدی بودن یک فرآیند جستجو، ضریب دقت و ضریب بازیابی از مهمترین مقیاس های عملکرد نظام بازیابی است. از این رو "جستجوی پیشرفته" در کلیه نظام های جستجو بهترین راهکار به شمار می آید.

1. مورد جستجو را در فيلد مورد نظر اعم از عنوان، پديدآور و ... وارد نماييد.

2. ساختار فيلد را اعم از واژه ( ها ) ( منظور از ساختار واژه(ها)، واژه درج شده در فيلد انتخاب شده بدون در نظر گرفتن جايگاه آن براي جستجو است.) و جستجوي دقيق (منظور از جستجوي دقيق، جستجوي همان عبارتي است که در فيلد موردنظر درج شده است) معين نماييد.

3. پس از درج واژه مورد نظر به منظور تخصصي کردن جستجو و کاهش ريزش کاذب از عملگرها استفاده ‏نماييد، سپس واژه بعدي را درج نماييد.‏

4. جهت برقراري ارتباط بين فيلدها ، از عملگرهاي بين فيلدي استفاده نماييد.‏

5. شرط موجودی را مشخص نمایید.

• همه پایگاه ها : کل مجموعه اعم از کتابشناسي ملي و موجودي کتابخانه ملي است.

• موجودي کتابشناسي ملي : مدارکي که در پايگاه اطلاعاتي کتابشناسی ملي ایران ورود اطلاعات شده است ، ولي الزاما در کتابخانه ملي موجود نيست.

• موجودي کتابخانه ملي : مدارکي که الزاما در کتابخانه ملي، به صورت فيزيکي موجود است .

6. به منظور محدود کردن جستجو به فيلدهاي : نوع مدرک ، محل نگهداري ، نوع رکورد ، زبان ، تقويم ، سطح کتابشناختي ، سطح کدگذاري ، سال نشر و محدوده زماني سال نشر از کليد "جستجو محدود به" استفاده نماييد.

7. کليد "جستجو" را کليک نماييد.

• به منظور پاک کردن مورد جستجو، کليد "پاک کن" را کليک نماييد.

جستجوي چند فيلدي

در "جستجوی چند فیلدی" دامنه وسیعتری از ابزارهای جستجو به کار گرفته شده است، بدین ترتیب احتمال لغزش در فرآیند بازیابی اطلاعات کاهش می یابد.

1. مورد جستجو را در فيلد مورد نظر اعم از عنوان، پديدآور و ... وارد نماييد . لازم به ذکر است فيلدهاي جستجو را مدير سيستم تعيين مي کند و در صورت نياز قابل تغيير مي باشند.

2. ساختار فيلد را اعم از واژه ( ها ) ( منظور از ساختار واژه(ها)، واژه درج شده در فيلد انتخاب شده بدون در نظر گرفتن جايگاه آن براي جستجو است.) و جستجوي دقيق (منظور از جستجوي دقيق، جستجوي همان عبارتي است که در فيلد موردنظر درج شده است) معين نماييد.

3. پس از درج واژه مورد نظر به منظور تخصصي کردن جستجو و کاهش ريزش کاذب از عملگرها استفاده ‏نماييد، سپس واژه بعدي را درج نماييد.‏

4. جهت برقراري ارتباط بين فيلدها ، بر مبناي صعودي يا نزولي ، از عملگرهاي بين فيلدي استفاده نماييد .

ا5. شرط موجودی را مشخص نمایید.

• همه پایگاه ها : کل مجموعه اعم از کتابشناسي ملي و موجودي کتابخانه ملي است.

• موجودي کتابشناسي ملي : مدارکي که در پايگاه اطلاعاتي کتابشناسی ملي ایران ورود اطلاعات شده است ، ولي الزاما در کتابخانه ملي موجود نيست.

• موجودي کتابخانه ملي : مدارکي که الزاما در کتابخانه ملي، به صورت فيزيکي موجود است .

6. به منظور محدود کردن جستجو به فيلدهاي : نوع مدرک ، محل نگهداري ، نوع رکورد ، زبان ، تقويم ، سطح کتابشناختي ، سطح کدگذاري ، سال نشر و محدوده زماني سال نشر از کليد "جستجو محدود به" استفاده نماييد.

7. کليد "جستجو" را کليک نماييد.

• به منظور پاک کردن مورد جستجو، کليد "پاک کن" را کليک نماييد.

مرتب سازي

فرآيند مرتب سازي به منظور نمايش نتايج جستجو، بر مبناي فيلد‎ ‎انتخابي کاربر در دو سطح انجام مي گيرد.‏‎ ‎

تاريخچه جستجو

تمامي جستجوهاي انجام شده در سيستم به صورت نوعي فرمول جستجو، در حافظه سيستم ذخيره مي شوند. با فراخواني هر يک از فرمول هاي ذخيره شده امکان فراخواني جستجوي مورد نظر فراهم مي شود.

• مورد جستجو: ليست نتايج جستجو، شامل فرمول جستجوي انجام شده مي باشد.

• نام پايگاه: منظور از نام پايگاه، بانک اطلاعات سيستم است که جستجو در آن انجام مي شود، سرور مرکزي به منزله ‏بانک اصلي است.‏

• تعداد رکوردها: بر اساس جستجوي انجام شده، تعداد رکوردهايي که به منزله تعداد نتيجه جستجو پايگاه مورد نظر است، نمايش داده مي شود.

• مشاهده نتايج: چنانچه نتيجه جستجو صفر نباشد، کليد "مشاهده نتايج" فعال مي شود. در اين حالت با کليک‎ ‎کردن کليد ‏‏"مشاهده نتايج" ‏امکان مشاهده ليست نتايج جستجو ميسر مي شود.‏

• پالايش: پس از انجام يک جستجو و مشاهده نتيجه رکوردهاي آن ، مي توان همان جستجو را با جستجويي در درون همان جستجو، تخصصي تر نمود. در اين حالت با کليک کردن کليد پالايش، نتيجه جستجو منتخب با فرمول جديد جستجو، پالايش مي گردد.

• ترکيب: جهت ترکيب دو يا چند نتيجه جستجو بادر نظر گرفتن تقدم و تاخر جستجوها پس از انتخاب نتايج موردنظر، کليد "ترکيب" را کليک کنيد.لازم به ذکر است، امکان استفاده از عملگرهاي {و} و {يا} در ترکيب نتايج جستجو وجود دارد.

• حذف از ليست: به منظور حذف نتايج خطي جستجو، پس از انتخاب آن از ليست کليد " حذف از ليست" را کليک‎ ‎نماييد‎.‎‎

چاپ،ذخيره،ارسال به پست الکترونيکي

با گسترش اطلاعات دیجیتالی تحت وب امکان ذخيره، چاپ و ارسال نتايج به پست الکترونيکي از جمله نیازهای اساسی کاربر به شمار می آید:

• انتخاب رکوردهاي جستجو: امکان ذخيره، چاپ و يا ارسال نتايج به دو روش؛ همه صفحه و يا قسمت انتخاب ‏شده وجود دارد.‏

• انتخاب فرمت نتايج جستجو: ‏ امکان ذخيره، چاپ و يا ارسال نتايج با سه فرمت برچسبي، تگ و ايزو وجود دارد.‏

• ارسال نتايج جستجو: به منظور ارسال نتايج جستجو، پس از انتخاب رکوردهاي جستجو و فرمت نتايج ‏جستجو، پست الکترونيکي را در فيلد مربوطه يادداشت و کليد ارسال را کليک نماييد.‏

• ذخيره يا چاپ نتايج جستجو: به منظور ذخيره يا چاپ نتايج جستجو ، پس از انتخاب رکوردهاي جستجو و ‏فرمت نتايج جستجو، کليد ذخيره يا چاپ را کليک نماييد.‏